Μέτρα Εφαρμογής

1. Τις διατάξεις:
α. του άρθρου 5 του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρο¬νομιάς» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 153)
β. του Ν. 3521/2006 «Κύρωση της Σύμβασης της UNESCO για την προστασία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 275)
γ. του Π.Δ. 191/2003 «Οργανισμός Υπουργείου Πολιτι¬σμού» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 146)
δ. του άρθρου 90 του κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Π.Δ. 63/2005 (ΦΕΚ Α΄ 98).
ε. του Π.Δ. 186/2009 «Συγχώνευση των Υπουργεί¬ων Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης» (ΦΕΚ Α΄ 213).
στ. του Π.Δ. 189/2009 «Καθορισμός και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (ΦΕΚ Α΄ 221).
ζ. του Π.Δ. 110/2011 «Διορισμός Αντιπροέδρων της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (ΦΕΚ Α΄ 243).
2. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος Διατάγματος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
3. Την αριθ. 79/2012 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Τρόποι καταγραφής, αποτύπωσης και τεκμηρίωσης άυλων πολιτιστικών αγαθών.
Ως καταγραφή, αποτύπωση και τεκμηρίωση των άυλων πολιτιστικών αγαθών νοείται:
α. Η αποτύπωση σε γραπτή μορφή, ήχου, εικόνας ή ήχου και εικόνας προφορικών παραδόσεων, μουσικής, τραγουδιών, χορών, τεχνών του θεάματος εκφράσεων, συμπεριλαμβανομένης και της γλώσσας, γνώσεων και πληροφοριών, όπως είναι οι μύθοι, οι διηγήσεις, τα έθιμα, οι κοινωνικές πρακτικές, οι δεξιότητες που συνδέονται με την παραδοσιακή χειροτεχνία, οι τελετουργίες και πρακτικές που αφορούν στη φύση και το σύμπαν και άλλα δρώμενα. Η καταγραφή, αποτύπωση και τεκμηρί¬ωση αφορά και στους χώρους που συνδέονται με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά. Η ηχητική αποτύπωση πραγ¬ματοποιείται με επιτόπια έρευνα και συνεντεύξεις. Η οπτική αποτύπωση πραγματοποιείται με φωτογράφη¬ση, βιντεοσκόπηση, κινηματογράφηση και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο.
β. Η επιστημονική έρευνα και μελέτη των στοιχείων της καταγραφής και αποτύπωσης της περίπτωσης α.
γ. Η συγκρότηση αρχείων από τις ανωτέρω καταγρα¬φές, αποτυπώσεις και τεκμηριώσεις.
δ. Η συγκρότηση συλλογών και αρχείων από υλικά τεκμήρια που συνδέονται με τα άυλα πολιτιστικά αγα¬θά.
ε. Η ψηφιοποίηση αρχείων και λοιπών στοιχείων σχε¬τικών με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά.

Άρθρο 2
Αρμόδιες Υπηρεσίες και Φορείς
1. Αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού για την καταγραφή, την αποτύπωση και την τεκμηρίωση των άυλων πολιτιστικών αγαθών σύμφω¬να με τα κριτήρια της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου είναι το Τμήμα Παραδοσιακού και Σύγχρονου Λαϊκού Πολιτισμού της Διεύθυνσης Νεώτερης Πολιτι¬στικής Κληρονομιάς που υπάγεται στη Γενική Διεύθυν¬ση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η ως άνω Διεύθυνση είναι αρμόδια για τον συντονισμό των σχετικών ενεργειών και δράσεων με άλλους φορείς. Οι καταγραφές, οι αποτυπώσεις και οι τεκμηριώσεις συγκεντρώνονται στην παραπάνω Διεύθυνση και όσες κρίνονται αξιόλογες, κατατίθενται και στη Διεύθυνση Εθνικού Αρχείου Μνημείων.
2. Άλλες δημόσιες υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα δημο¬σίου ή ιδιωτικού δικαίου, μουσεία και φορείς μπορούν, μετά από αίτησή τους και εισήγηση της Διεύθυνσης Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού να αναγνωριστούν ως φορείς καταγραφής, αποτύπωσης και τεκμηρίωσης άυλων πολιτιστικών αγαθών, εφ’ όσον πληρούν τις κά¬τωθι προϋποθέσεις:
α. Αναπτύσσουν επιστημονική δραστηριότητα σχετική με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά.
β. Έχουν συγκροτήσει και διατηρούν αρχείο σχετικό με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά.
γ. Στελεχώνονται από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.
δ. Διαθέτουν υποδομή κατάλληλη για την επιστημο¬νική επεξεργασία και μελέτη, την αρχειοθέτηση και τη φύλαξη των καταγραφών, αποτυπώσεων, τεκμηριώσεων συλλογών και αρχείων.
ε. Έχουν στο ενεργητικό τους αποδεδειγμένο έργο, όπως εκδόσεις, δημοσιεύσεις, διοργάνωση εκθέσεων, συνεδρίων, συναντήσεων ή άλλων επιστημονικών εκδηλώσεων συναφών με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά.
στ. Εξασφαλίζουν και μεριμνούν για την εκκαθάριση όλων των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που ενδεχομένως υπάρχουν στις συλλογές τους, έτσι ώστε να είναι δυνατή η περαιτέρω διάθεση και χρήση για εμπορικούς ή μη σκοπούς των άυλων πολιτιστικών αγαθών τους με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού μετά από γνωμοδότηση των καθ΄ ύλην αρμοδίων κατά περίπτωση Συμβουλίων του Υπουργεί¬ου Πολιτισμού και Τουρισμού πέραν του αρχικού σκο¬πού της εκπλήρωσης της δημόσιας αποστολής τους.
ζ. Διατηρούν και ενημερώνουν τον κατάλογο των άυλων πολιτιστικών αγαθών που διατηρούν στην κατοχή τους και τον διαθέτουν με άδειες κατάλληλες για περαιτέρω χρήση.
3. Δημόσιες υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, μουσεία και φορείς που έχουν προ¬βεί σε ψηφιοποίηση άυλων πολιτιστικών αγαθών, υποχρεούνται να τα διαθέτουν από σταθερό Κανονιστικό Αναγνωριστικό Πόρου (Uniform Resource Identifier), να διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών τους υποδομών, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, και τη μέγιστη δυνατή χρήση ανοιχτών προτύπων.
4. Στην περίπτωση που τα άυλα πολιτιστικά αγαθά, συλλέγονται, καταγράφονται, τεκμηριώνονται, υφίστα¬νται επεξεργασία και ψηφιοποιούνται από δημόσιες αρχές ή τρίτους με χρήση δημοσίων πόρων ή απο¬τελούν αντικείμενο παροχής υπηρεσιών για το οποίο απαιτείται δημόσιος διαγωνισμός, αυτοί υποχρεούνται να εξασφαλίζουν από τον δικαιούχο των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων επί των σχετικών άυλων πολιτιστικών αγαθών:
α) τη μεταβίβαση σε αυτούς των δικαιωμάτων πνευ¬ματικής ιδιοκτησίας επί των άυλων πολιτιστικών αγα¬θών, των συλλογών αυτών και των σχετικών μεταδεδομένων ή
β) την παροχή σε αυτούς των αδειών που είναι απα¬ραίτητες προκειμένου να μπορούν να προβαίνουν στις ενέργειες που προβλέπονται στο παρόν και να μην περιορίζεται η περαιτέρω χρήση και αξιοποίηση για εμπορικούς ή μη σκοπούς των άυλων πολιτιστικών αγα¬θών, των συλλογών αυτών και των σχετικών μεταδεδομένων από οποιαδήποτε άλλη δημόσια αρχή ή τρίτο, εφόσον εκπληρώνεται ο αρχικός σκοπός της δημόσιας αποστολής τους και υπό την προϋπόθεση ότι το περιεχόμενό τους δεν αλλοιώνεται ή διαστρεβλώνεται με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και δεν γίνεται αναφορά στην πηγή προέλευσής τους και στην ημερομηνία τε¬λευταίας επικαιροποίησής τους.

Άρθρο 3
Συντονισμός καταγραφής
1. Οι Υπηρεσίες, τα πρόσωπα και οι φορείς που πλη¬ρούν τα κριτήρια της παραγράφου 2 του προηγούμενου άρθρου και αναλαμβάνουν το έργο της καταγραφής, αποτύπωσης και τεκμηρίωσης άυλων πολιτιστικών αγα¬θών, καταθέτουν ετήσιο επιστημονικό πρόγραμμα στη Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η οποία μπορεί να εισηγηθεί την ένταξή του στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Διεύθυνσης, που εγκρίνεται από τον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού.
2. Για την πληρότητα της ενημέρωσης στον τομέα καταγραφής και αποτύπωσης πολιτιστικών αγαθών οι υπηρεσίες, τα πρόσωπα και οι φορείς της παρα¬γράφου 2 του άρθρου 2 καταθέτουν στη Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς αντίγραφο κατα¬λόγων καταγεγραμμένων άυλων πολιτιστικών αγαθών, τον οποίο υποχρεούνται να ενημερώνουν ανά τρία (3) έτη.

Άρθρο 4
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος προεδρικού διατάγματος αρ¬χίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυ¬βερνήσεως.
Στον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού αναθέτουμε τη δημοσίευση και εκτέλεση του παρόντος διατάγ¬ματος.

Ιωάννινα, 3 Μαΐου 2012